Sık sık sesiniz mi kısılıyor? Sesiniz bir kere kısıldıktan sonra düzelmesi günler mi alıyor? Sesiniz son zamanlarda bir garip mi çıkmaya başladı? Konuşurken sesiniz çıksın diye aşırı bir çaba harcamanız mı gerekiyor?
Paniğe kapılmayın! Sizi bilgilendirmek için ben buradayım.
Sesimiz için büyük katkı sağlayan organlarımızdan biri ses tellerimizdir. Ses tellerimizin zarar görmesi durumunda sesimiz sorunlu çıkabilir. Bazen ödem, felç veya tümör gibi doğal şekilde gelişen ses teli hasarları söz konusu olabilir. Bazen de bağırarak konuşmak veya hiddetli şekilde öksürmek gibi yanlış kullanım sonucu ses tellerinde hasar oluşabilir. Bu zararlar sonucunda sesiniz incelebilir, kalınlaşabilir, kısılabilir ya da sesinizin niteliğinde bir değişiklik olabilir (sesiniz şiddetli, hırıltılı veya çatlak çıkabilir).
Ses kalitesindeki sorunların 3 ana çözümü vardır: tıbbi müdahale, çevre/davranış değişikliği ve ses terapisi. Genelde ses kalitesindeki sorunları çözmek için bu metotlardan birkaçı beraber uygulanır. İlaç ve ameliyat gibi tıbbi çözümler her ses kalitesi sorunu için uygun değildir. Çevre ve davranış değişikliği bireylerin seslerini yanlış kullanımını sınırlamak için çok önemlidir. Yanlış kullanım sonucu oluşan ses kalitesindeki sorunu çözen bir birey eğer hayat şeklini değiştirmeyip sesini yanlış kullanmaya devam ederse ses kalitesindeki sorun geri gelecektir. Ses terapisi ses kalitesindeki sorunları çözme açısından çok önemlidir. Ses terapisi sayesinde ses telleriniz güçlenir ve sesinizi ses tellerinize zarar vermeden kullanmayı öğrenebilirsiniz.
Özellikle, işi büyük guruplar önünde konuşma yapmak olan bireylerin ses kalitesinde sorun yaşama olasılığı çok fazladır. Buna öğretmenlerimiz de dahildir. Hatta öğretmenlerin ses kalitesi problemiyle karşılaşma ihtimali diğer meslek gruplarına oranla iki kat daha fazladır!
Sesinizi daha sağlıklı kullanmanız için sizlere genel birkaç tüyo vereyim.
– Bağırarak konuşmaktan ve hiddetli şekilde öksürmekten kaçının.
– Nefesinizi daha etkili kullanın. Kaynaklar sayfalarında etkili nefes almak üzerine Link:Nefes Teknikleri ile ilgili bilgi mevcuttur.
– Gürültülü ortamlarda ağzınızı daha abartılı bir şekilde oynatın. Bu sesinizin daha yüksek çıkmasını sağlayacaktır.
– Ses telleriniz de kastır. Onları fazla kasmamak için ara sıra esneme hareketleri yapın.
– Boğazının aşırı kurumasına izin vermemek için bol bol su için.
Ses kalitesi performansınızı değerlendirmenize yardımcı olabilecek Deary ve meslektaşları (2004) tarafından hazırlanmış bir formu sizler için Türkçeye çevirdim. Bu formun sonuçlarını nasıl yorumlanacağı hakkındaki bilgiler formun sonunda yer almaktadır.
Eğer ses kalitenizde bir sorun varsa bu sorunun çok büyümesine izin vermeden bir konuşma terapistine danışın.
Deary, I. J., Webb, A., MacKenzie, K., Wilson, J. A., & Carding, P. N. (2004). Short, self-report voice symptom scales: psychometric characteristics of the voice handicap index-10 and the vocal performance questionnaire. Otolaryngology—Head and Neck Surgery, 131(3), 232-235.
Sık sık sesiniz mi kısılıyor? Sesiniz bir kere kısıldıktan sonra düzelmesi günler mi alıyor? Sesiniz son zamanlarda bir garip mi çıkmaya başladı? Konuşurken sesiniz çıksın diye aşırı bir çaba harcamanız mı gerekiyor?
Paniğe kapılmayın! Sizi bilgilendirmek için ben buradayım.
Sesimiz için büyük katkı sağlayan organlarımızdan biri ses tellerimizdir. Ses tellerimizin zarar görmesi durumunda sesimiz sorunlu çıkabilir. Bazen ödem, felç veya tümör gibi doğal şekilde gelişen ses teli hasarları söz konusu olabilir. Bazen de bağırarak konuşmak veya hiddetli şekilde öksürmek gibi yanlış kullanım sonucu ses tellerinde hasar oluşabilir. Bu zararlar sonucunda sesiniz incelebilir, kalınlaşabilir, kısılabilir ya da sesinizin niteliğinde bir değişiklik olabilir (sesiniz şiddetli, hırıltılı veya çatlak çıkabilir).
Ses kalitesindeki sorunların 3 ana çözümü vardır: tıbbi müdahale, çevre/davranış değişikliği ve ses terapisi. Genelde ses kalitesindeki sorunları çözmek için bu metotlardan birkaçı beraber uygulanır. İlaç ve ameliyat gibi tıbbi çözümler her ses kalitesi sorunu için uygun değildir. Çevre ve davranış değişikliği bireylerin seslerini yanlış kullanımını sınırlamak için çok önemlidir. Yanlış kullanım sonucu oluşan ses kalitesindeki sorunu çözen bir birey eğer hayat şeklini değiştirmeyip sesini yanlış kullanmaya devam ederse ses kalitesindeki sorun geri gelecektir. Ses terapisi ses kalitesindeki sorunları çözme açısından çok önemlidir. Ses terapisi sayesinde ses telleriniz güçlenir ve sesinizi ses tellerinize zarar vermeden kullanmayı öğrenebilirsiniz.
Özellikle, işi büyük guruplar önünde konuşma yapmak olan bireylerin ses kalitesinde sorun yaşama olasılığı çok fazladır. Buna öğretmenlerimiz de dahildir. Hatta öğretmenlerin ses kalitesi problemiyle karşılaşma ihtimali diğer meslek gruplarına oranla iki kat daha fazladır!
Sesinizi daha sağlıklı kullanmanız için sizlere genel birkaç tüyo vereyim.
– Bağırarak konuşmaktan ve hiddetli şekilde öksürmekten kaçının.
– Nefesinizi daha etkili kullanın. Kaynaklar sayfalarında etkili nefes almak üzerine Link:Nefes Teknikleri ile ilgili bilgi mevcuttur.
– Gürültülü ortamlarda ağzınızı daha abartılı bir şekilde oynatın. Bu sesinizin daha yüksek çıkmasını sağlayacaktır.
– Ses telleriniz de kastır. Onları fazla kasmamak için ara sıra esneme hareketleri yapın.
– Boğazının aşırı kurumasına izin vermemek için bol bol su için.
Ses kalitesi performansınızı değerlendirmenize yardımcı olabilecek Deary ve meslektaşları (2004) tarafından hazırlanmış bir formu sizler için Türkçeye çevirdim. Bu formun sonuçlarını nasıl yorumlanacağı hakkındaki bilgiler formun sonunda yer almaktadır.
Eğer ses kalitenizde bir sorun varsa bu sorunun çok büyümesine izin vermeden bir konuşma terapistine danışın.
Deary, I. J., Webb, A., MacKenzie, K., Wilson, J. A., & Carding, P. N. (2004). Short, self-report voice symptom scales: psychometric characteristics of the voice handicap index-10 and the vocal performance questionnaire. Otolaryngology—Head and Neck Surgery, 131(3), 232-235.